Welcome to Gobinda Prasad Pokharel’s Personal Blog

Gobinda Pokharel is Nepal based researcher, educator, translator, and science writer with a keen interest in Climate Change, Wetland, ecology, biodiversity, water resources, space exploration, science policy, and health. He holds MSc in Environmental Science from Tribhuvan University. Previously, he looked after the science and environment bureau at Kantipur National Daily for over five years. Actively participating in various climate and conservation research projects, he has been honored with numerous National Science Awards from esteemed institutions including the Ministry for Education, Science and Technology, Nepal Academy of Science and Technology (NAST), and the Department of Environment of Nepal.

के गनिताले इन्द्रको मायालाई बुझ्लिन् ?

गोविन्द पोख्रेल, उर्लाबारी
पढाइको सिलसिलामा मोफसल छाडी राजधानी हुकिँएका थिए, इन्द्र । राजधानीमा बसेपनि उनी आफ्नो गाउँठाउँको चियो–चर्चा लिन्थे । स्वाभाविक नै हो, स्थानीय अनलाइन र फेसबुक पेजमार्पmत गृहनगरीका गतिविधिहरुमा उनी कण्डस्थ हुन्थे । गतिविधिहरुको सुक्ष्म अनुसन्धान गरी स्थानीय पत्रिकाहरुमा आफ्ना विचारहरु सम्प्रेषण गर्ने इन्द्रको बानी थियो ।
राजधानी गएको करिब ५ वर्ष भएको थियो । विकासको गतिले गृह नगरीको स्वरुप नै बदलिएको थियो । शैक्षिकसंस्था, होटल, कलकारखाना तथा नयाँ–नयाँ अस्पतालहरु खोलिने क्रम बढेको थियो । घरमा आउँदा उनी अधिकांश समय स्थानीय पत्रकारसँग व्यतीत गर्थे । सञ्चार क्षेत्र र पत्रकारिता पेशा उनको साइड जब थियो र छ पनि ।
रिर्पोटिङको दौरान इन्द्र एक दिन स्थानीय अस्पताल पुगेका थिए । मृत्युको मुखमा पुगिरहेको एक बिमारीलाई सेतो एप्रोन लगाइएकी एक नर्सले सिपिआर दिइरहेकी थिइन् । पत्रकार भएका नाताले इमरजेन्सी वार्डको पर्दा खोलिएको थियो, उनका लागि । बिमारीको उपचार गरिने विधिबारे प्रत्यक्ष रुपमा उनले त्यो दृश्य हेरेका थिए ।
सिपिआर दिँदै गरेकी ती नर्सलाई सघाउन अर्का एक जना डाक्टर आए । नर्सले बिमारीलाई सिपाआर दिन छाडिन् । नर्सको क्षमताले सिपाआर दिन सकिनन्, कारण थियो उनको शारीरिक वनावट । शारीरिक वनावट जजस्तो भएपनि उनी त्यो भन्दा चौगुणा फुर्तिलो थिइन् । त्यसपछि उनी घाइतेको शरीरमा लागेका अन्य विभिन्न घाउहरु सफा गर्न व्यस्त भईन् । नर्सले गरेको उपचारको तस्विर इन्द्रले लिन खोजे तर सकेनन् । घाइतेको बारेमा जानकारी लिन अस्पताल पुगेका इन्द्र, ती नर्सले बिमारीप्रति गरेको सेवाभाव हेर्न मै व्यस्त भएँ । पाँच मिनेटको समयमा उनको रिर्पोटिङ सकिन्थ्यो । तर, ५० मिनेट भन्दा बढी समय उनले व्यतीत गरे । कारण थियो, ती नर्स !
अफिस आँउदा पनि नर्सको झझल्को आइरह्यो, उनलाई । के गरुँ–नगरुँ, मनमा अनेक प्रश्नहरु इन्द्रलाई आउन थाले । नर्सहरुको बारेमा उनले एउटा आर्टिकल नै तयार पारे । तर विडम्बना त्यसदिन अन्य नर्सको नाम मात्र अटाउन सके त्यो आर्टिकलमा ।
तीन दिनको विदामा उनी घर आएका थिए । राजधानी फर्कनका लागि दोस्रो दिन नै टिकट बुकिङ गरेका थिए, इन्द्रले ।
नर्सलाई देखेपछि उनी एकाएक आपूmलाई बिसर्न थाले । नयाँ अस्पतालमा नयाँ मान्छे देखेर उनी सोच्दै चिया गफमा त्यही अस्पतालको बारेमा जानकारी लिन खोज्थे म मार्पmत । नर्सको बारेमा जानकारी कहाँबाट प्राप्त गर्ने भन्ने विषयले उनलाई सताउन थालेको थियो ।
नर्सको बारेमा जानकारी लिनका उनलाई ठूलै पापड पेल्नुपर्यो । अस्पतालको प्रवेशद्वारमा पत्रकारलाई कुनै अवरोध थिएन । तर, पनि पत्रकार भएर र एउटा ‘आशिकी’ भएर अस्पताल जानु अफ्ठ्यारो हुन्थ्यो, उनलाई । कुनै एउटा वाहाना बनाउदै उनले मलाई त्यही लग्थे उनी । अस्पतालका कर्मचारीहरुसँग इन्द्रको पहिलेदेखि नै राम्रो सम्बन्ध थियो । नयाँ अस्पतालको बारेमा उनले जानकारी लिइसकेपछि अस्पतालमा कार्यरत स्टाफहरुको बारेमा चासो देखाए । सबैको जानकारी प्राप्त गरे । उनी‘फिदा’भएका ती नर्सको पनि नाम पाए । खोज्दै जादा र सम्पर्कमै रहेर उनले ती नर्सको हुलिया प्राप्त गरे । नर्सको नाम थियो, गनिता ।
तीन दिनको विदा लिएर राजधानीबाट घरमा आएको छोरो तीस दिन बित्न लाग्दा जाने सुरसार नगर्दा परिवारले इन्द्रमाथि शंका गर्न थालिसकेका थिए । १५ दिन लगाएर गनिताको ‘न्वारनदेखि अस्पतालमा जागिर खादासम्मको विस्तृत विवरण’ पत्ता लगाएका थिए ।
नर्सको नाम गनिता भएको थाहा पाएपछि सिधैँ, अफिस ग्ए । फेसबुक खोले । गनिता नाम सर्च गरेँ । गनिताले पोष्ट गरेको फोटाहरु हेरेँ । इन्द्रको त्यो डेल कम्पनीको ल्यापटपमा तस्विरहरु डाउनलोड गरे । फ्रेण्ड रिक्वेस्ट पठाएँ । गनिताले फ्रेण्ड रिक्वेस्ट एसेप्ट गर्ने/नगर्ने भन्ने विषयले चासो भएको थियो ।
गनितालाई हेर्दै उनी दिनचर्या बिताउन थालिसकेका थिए । नर्सको ड्यूटीको समय तालिका उनलाई स्मरण हुन्थ्यो । कतिबेला जाने र आउने समय उनलाई स्पष्ट थाहा थियो । कतिसम्म नर्स आउने समयमा बसस्टेण्डमा उनी कुरिरहेका हुन्थे । पंक्तिकारलाई अन्य धेरै कुरा थाहा थियो । सहकर्मीहरुलाई चियागफमा पनि उनी त्यही नर्सको बारेमा अप्रत्यक्ष रुपमा गर्थे । कुरा गरे पनि उनी खुलेर नर्सको बारेमा बोल्दा लजाइरहन्थे ।
त्यसबेला इन्द्र सधैैँ, गनिताको ड्यूटी कतिखेर हो भन्ने विषयमै केन्द्रित हुन्थे । बेला–बेला बिमारीको ‘नाटक’ गरेर उनी अस्पताल विभिन्न बहानामा जान्थे । गनितासँग भेट्ने र बोल्ने इच्छा इन्द्रको औधी थियो, तर उनको इच्छा इच्छामै सीमित हुन संकेत देखिन थाल्यो । हुँदा–हँुदा उनी गनितासँग बोल्नका लागि उनले बिमारीको नाटक समेत गरे ।
कहिले राजधानी र कहिले गाउँ हुन थालेपछि इन्द्रले गनितालाई पाउनेमा पुरा आशावादी थिए । कारण थियो, गनिताको ब्वाईफ्रेण्ड छैन भन्ने आत्मविश्वास ।
नर्स गनितासँग इन्द्रले प्रत्यक्ष रुपमा बोल्ने आँट गर्न सकेनन् । किनभने उनको त्यो फ्रेण्ड रिक्वेस्ट गनिताले एसेप्ट नगरेको एक हप्ता भइसकेको थियो । इन्द्रले डाइरेक्ट ‘प्रपोज’ गरे, फेसबुक म्यासेन्जरबाट । केही दिनपछि एउटा रिप्ले आयो । रिप्ले आएपछि उनी सोच्न सकेनन् । मुटु ढुकढुक भयो । निराश भए ।
गनिताले रिप्लेमा ‘ननसेन्स’ भन्ने शब्द लेखेकी थिइन् । अनि उनलाई त्यसपछि ‘ब्लक’ गरिन् ।
आपूmले मन पराएको केटीबाट यस्तो रिप्ले आउँछ भन्ने इन्द्रले कहिल्यै सोचका थिएनन् । नजिकका साथीहरुलाई सुनाएनन् । रिप्ले आएकै दिन राजधानी गए । ३५ दिनपछि राजधानी फर्केका थिए ।
राजधानीमा गएपनि इन्द्रका मनका पीडाहरु गुम्सन सकेनन् । नजिकका मित्र थुप्रै थिए, सबैलाई सुनाए । उनको ‘वान साइडेड लभ’ छताछुल्ल भयो । कुनै युवतीलाई कहिल्यै नबोेली एक्कासी ‘प्रपोज गर्नु’ नै इन्द्रको पहिलो भूल थियो ।
पीडाहरुलाई सम्हाल्न नसेपछि इन्द्रले गनितालाई रातको समयमा फोन गर्न थाले । नर्सबाट उनले सोचेजस्तो जवाफ पाउन सकेनन् । फेसबुकमा जोडिन खोजे तर सकेनन् । इन्द्रको ममतारुपी मनले पठाएको फ्रेण्ड रिक्वेस्ट गनिताले टुक्राइदिएपछि, बाध्य भएर गनितालाई ‘घमण्डी’को संज्ञा दिए ।
नर्सको मायामा उनी कतिसम्म गहिरिएका थिए भने उनको नजिकको साथी विस्की र रम बन्न थाल्यो । मापसेका चार्जमा साथीभाइहरुलाई सारा बेलीविस्तार सुनाए । तर, कसैले ती व्यस्त नर्ससँग गएर इन्द्रको समस्या सुनाइदिने चेष्ठा गरेनन् । उल्टै गनितालाई लाइन मार्न खोजे इन्द्रको साथीहरुले ! साथीहरुले उनलाई गनितासँग माया नभएर आकर्षणको संज्ञा दिए । इन्द्र्रले त्यसपछि कसैलाई भनेन् ।
आफ्नो खुट्टामा उभिएकी एक नर्सले कुनै अपरिचित व्यक्तिलाई फेसबुकमा कसरी साथी बनाउन सक्थी । मायाको वास्तविक अर्थ नबुझी उनको त्यो ‘एकतर्फी’ ढिपी व्यवारिक थिएन । गनिताले ईन्द्रलाई देखेपनि वास्ता गरेकी थिइनन् । अपरिचित व्यक्तिसँग गनितालो कसरी मायापिरती लगाउन सक्थिन् । इन्द्रले त्यो पनि सोचेनन् ।
दैनिक ड्यूटी र विरलै फुर्सद अनि बिमारीको टेककेयर नै गनिताका दिनचर्या थिए । इन्द्रको दैनिक आउने फ्रेण्ड रिक्वेस्टबाट दिक्क भएर नर्सले दुई पटक नाम चेञ्ज गरेपनि अहिलेसम्म तीनलाई माया गर्न छाडेको छैनन् ।
गनिताको मायामा यतिबेला इन्द्र पानी विनाको माछा भैm तड्पिरहेका छन् । नियमित रुपमा घर जान छाडेको छन् । पत्रिकाका पानाहरुमा उनका नामहरु विरलै आउन थालेका छन् । गनितालाई आकर्षित गर्न उनी घर आउँदा पनि अस्पताल चाहिँ छाडेका छैनन् । अस्पताल प्रशासनभन्दा बढी उनलाई गनिताले स्वास्थ्य परीक्षण गरेका प्रत्येक बिमारीहरुको बारेमा जानकार छन् ।
यतिबेला पढाइ सकेर गाँउ फर्केपछि उनको माया भने अझ प्रगाढ बनेर गएको छ । गनिताका हरेक क्रियाकलाप पहिले भन्दा यतिबेला चाख दिन थालेका छन्, इन्द्रले । गनिताले बोलाउने आशामा उनी अहिले पनि अस्पतालको गेटमा उभिरहेका हुन्छन् । उनको इशारालाई फर्किरहेका छन् ।
के गनिताले इन्द्रको मायालाई बुझ्लिन् ?